secretaris@vleermuizendorp.nl

Categorie: Uncategorized

  • Vleermuizen en Bijen gaan prima samen!

    Terwijl de vleermuizen nog in winterslaap zijn en de honingbijen hun kasten niet verlaten, is Hillie al bezig met een charmeoffensief voor vleermuizen. Zij krijgt hiervoor hulp van een innemende Grootoorvleermuis uit Bulgarije, maar verder doet zij het op eigen kracht.

    Beginnend zo’n 60 à 70 miljoen jaar geleden, met wat er uit fossielen bekend is over vleermuizen, ging zij gestaag naar het heden. Wat er in 2023 bekend is geworden vanuit wetenschappelijk onderzoek over de 1,6 cm lange penis van de Laatvlieger (22% van zijn lichaamslengte (Bij een man van 1.80 m zou dat zijn ……..)) tot de verrassende vondst van een kraamkolonie van Mopsvleermuizen hier in onze eigen Achterhoek. Tevens wist Hillie onze eigen stichting goed te presenteren door ons winterverblijf te bespreken, waarbij opgemerkt dient te worden dat wij (Arie) voor het eerst een Franjestaart hebben ontdekt. Gelukkig waarderen vleermuizen ook ons winterverblijf.

    In een kalenderjaar zijn er boeiende feiten te vertellen over vleermuizen, zoals de verschillende jachtstrategieën, het wel en wee van de winterslaap en de unieke voortplantingswijze van vleermuizen. Hierbij dient gezegd te worden dat #metoo de vleermuizen nog niet heeft bereikt, maar de dames zijn wel baas in eigen buik.

    Belangrijk hierbij te vermelden is dat vleermuizen ’s nachts vliegen en bijen overdag. Geen concurrentie of predator/prooi-relatie dus!

    Al met al een geslaagd begin van 2024 voor de SVN en de imkers van BHV Steunt Elkander.

    Hillie, Erika, Judith & Kevin

  • Te gast in het Praothuuske, Aalten

    Al op tijd reisden we af naar Aalten. Hier werden we warm verwelkomd en konden we in alle rust onze vereiste voorbereidingen treffen. Later vanachter een kop thee zagen we al snel ons publiek binnenkomen. Om 15.00 uur was de zaal gevuld met ruim 30 belangstellende ouderen.

    Na de door orgelmuziek begeleide samenzang en een korte inleiding door de voorzitter volgde in twee delen de powerpoint presentatie over vleermuizen. Aan interesse en vragen geen gebrek!

    De meeste toehoorders hadden ‘ze’ in hun lange leven zeker zien vliegen (of waren het toch vogels?),  hadden ze thuis op zolder of achter de luiken gehad. “Vieze beesten!”

    Dat standpunt werd gaandeweg de middag gelukkig bijgesteld. Naast een heleboel informatie vertelde Hillie weetjes die de tongen behoorlijk losmaakten. Onder andere toen we bij het onderwerp voortplanting beland waren. Een serieuze aangelegenheid voor vleermuizen.

    Zeker als we ons beseffen dat moeder vleermuis veelal slechts één jong per jaar krijgt.

    Dit toont ook maar weer aan hoe belangrijk de bescherming van dit bijzonder diertje is! 

    Na de sluiting met orgelmuziek en zang en een woord van de voorzitter, keerde iedereen weer huiswaarts.

    Wij kunnen met dank aan de organisatie terugkijken op een gezellige en waardevolle middag.

    Hillie & Erika

  • Zoldertellingen in Neede

    Voor de vleermuizengroep komt er een activiteit bij: de zoldertellingen. Hiervoor zijn we op een zaterdag in de ochtend bij elkaar gekomen. Als ik het klaslokaal binnenkom, staan de tafels in V-vorm voor het digibord. In ruim twee uur krijgen we een heleboel informatie over ons heen gestort. Een leerzame en toch ook gezellige ochtend. Onze leraar is de vleermuizencoördinator van de zoogdierenvereniging.

    Enkele weetjes uit de les:

    • De tellingen zijn ontstaan uit de vogeltellingen die gedaan werden. Sinds 1984 worden er aparte vleermuizen tellingen gehouden.
    • De zolders waar je kan tellen kunnen kerken, kloosters, boerderijen of schuren zijn en soms ook huiszolders.
    • Het zijn zomertellingen. In de winter zitten vleermuizen meer in ondergrondse ruimten waar het vochtig is en boven nul graden blijft.
    • Je telt meestal niet de vleermuizen maar de poep en vreetsporen. De verschillende
    • vleermuizen hebben verschillende grootte poepjes. Ze lijken een beetje op muizenkeutels maar omdat vleermuizen geen vezels eten, valt hun poep snel uit elkaar. Die van muizen is plakkerig.
    • Aangezien vleermuizen soms wel met honderd bij, tegen, op en over elkaar slapen kun je daar het beste een foto van maken en daarop thuis de neuzen tellen. Die houden ze aan de randen van de groep om adem te kunnen halen.
    • Er kunnen verschillende soorten op dezelfde plek slapen.

    Na de les krijgen we een broodjeslunch in de kantine en daarna vertrekken we naar de PKN kerk in Neede. Hier worden we hartelijk ontvangen door de koster Alie Timmerije. Als eerste beklimmen we de toren. Hier vinden we in de hoeken oude poepjes van verschillende soorten vleermuizen. We vergelijken deze met de gekregen poepkaart en hieruit trekken wij de conclusie dat de dwergvleermuis en de grootoorvleermuis in de toren hebben gezeten, maar dat is alweer even geleden.

    Na koffie, thee en koekjes gaan we ook nog naar de zolder. Hoewel het heel leuk is om het schip van de kerk van de andere kant te zien is hier nauwelijks een spoor van vleermuizen te vinden. Buiten bij de auto’s vullen we de gegevens van de proeftelling in op de formulieren die op de site van de zoogdierenvereniging in de database worden ingevoerd. Op basis van de tellingen worden statistisch trends berekend aan de hand waarvan er kan worden bepaald of er dat jaar meer of minder vleermuizen in Nederland zijn.

    Terwijl de vleermuizencoördinator zijn auto laat doorwaaien stel ik hem nog wat vragen. Want waarom moet je zo voorzichtig zijn met isoleren. Uiteraard is de vleermuis belangrijk in de voedselketen, maar in de kraamtijd zitten soms honderden vrouwtjesvleermuizen met jongen bij elkaar. Als deze verjaagd worden of vast komen te zitten in de isolatie is dat vergelijkbaar met het plotselinge vertrek van 100 gezinnen uit een dorp. Oke, dat zou een direct merkbaar verschil zijn.

    Persoonlijk hoop ik dat er een betaalbare oplossing komt waardoor we verder kunnen met woningen isoleren, maar nog wel de vleermuis behouden. Nu de handleiding doornemen in de winter en na de kraamtijd in de zomer gaan tellen.

    Mocht u zelf een zolder hebben of weten waar de afgelopen jaren vleermuizen zaten laat het ons weten dan kunnen we kijken of we daar kunnen gaan tellen.

    Foto’s: Pieter

    Tekst: Andrea

  • Vleermuizen boven de gracht

    Jaarlijks is het laatste weekend van augustus ‘Nacht van de vleermuizen’. Dit was ook de 27e International Bat Night, een initiatief van Eurobats. De vleermuis is internationaal een beschermde diersoort onder andere vanwege het lage reproductiepercentage van 1 jong per jaar. Voor deze keer organiseerde Wilko Poortman, onze secretaris, een avond in zijn thuisstad bij restaurant en proeflokaal het Brouwersnös.

    Voor het eerst zijn we in Groenlo en de avond is voor iedereen toegankelijk. De avond is ook goed bezocht. Veel volwassenen deze keer maar de aanwezige kinderen laten zich niet weerhouden om slimme vragen te stellen.

    De avond begint met de presentatie. Eerst wat plaatjes met de feiten over vleermuizen en daarna filmpjes van vooral veel vleermuizen op en in het water deze keer. Onverwacht zorgen de filmpjes voor extra hilariteit omdat de bijna onontkoombare reclame op youtube richting een 18+ versie leek te gaan.

    Aangezien er in het publiek een aantal aannemers aanwezig zijn is ook aandacht voor de isolatiewerkzaamheden en de vleermuis. Doordat wij onze huizen steeds meer gaan isoleren vallen steeds meer slaapplaatsen (spouwmuren en zolders) voor de vleermuis weg. Als je gaat isoleren ben je verplicht om te onderzoeken of er vleermuizen in het huis aanwezig zijn en als dat zo is de vleermuizen eerst te laten uitvliegen. Helaas is dit een zeer kostbaar maar onvermijdelijk onderzoek. Voor een van de bouwers hebben twee van onze vrijwilligers drie nachten geschouwd op vleermuizen in het te verbouwen huis.

    Met zonsondergang zijn we in groepjes langs de gracht en over de wal van deze vestingstad gelopen om de vleermuizen te spotten. Ik hoopte deze keer de watervleermuis te zien maar helaas. Wel waren er volop gewone dwergvleermuizen waarvan er sommige heel dichtbij te zien waren. Ook heb ik onze nieuwe zelfgebouwde detector weer kunnen testen en een lastigheid ontdekt. Doordat ik naar het scherm kijk waar ik een grafiek van de geluiden zie waaraan je de vleermuissoort kan herkennen, zie ik niet zo snel de vleermuis met het blote oog in de lucht. Gelukkig kun je de schermkleuren aanpassen. Misschien helpt dat bij het spotten de volgende keer.

    Bij terugkomst werden we getrakteerd op een biertje “Twee Duuster” van de brouwerij. Na de wandeling was dat erg lekker. Ik ga het zeker nog een keer proeven en Groenlo bij daglicht bekijken. Rond het Brouwersnös is in het licht vast ook veel moois te zien.

    Tekst: Andrea

    Foto’s: Hillie & Pieter

  • Nacht van de Vleermuis met Wilko Poortman

    Dit weekend is het laatste weekend van augustus en tevens de Nacht van de Vleermuis. Op vele plekken in Nederland en ver daarbuiten worden activiteiten georganiseerd die ten goede komen aan vleermuizen. Er zijn allerlei excursies, presentaties en andere activiteiten verbonden met dit diertje. Zo ook bij ons.

    Om je een blik in de wereld van de vleermuizen te geven is onze secretaris Wilko Poortman bereid geweest om hierover op de radio wat te komen vertellen. Hij is hiervoor op gesprek geweest bij Gerja Wolf van het programma Thuis op 5.

    Beluister hier wat Wilko te vertellen had over vleermuizen!

    (Klik hier om bij de uitzending te komen. Stukje waar Wilko aan het woord komt start op 15 minuten)

  • Alle soorten vleermuizen gezien, behalve de Gewone Dwerg

    De einde van het vleermuisseizoen komt ras naderbij en dit is te merken aan hoe wij ons boeltje klaarzetten. Om 20.15 uur willen wij beginnen en om 20.05 arriveren wij op Camping Tamaring in Ruurlo.

     Binnen 10 minuten staat de presentatie op scherm, blaadjes liggen klaar op de tafels (met stiften) voor alle vragen en wetenswaardigheden van onze gasten, onze banner staat bij de ingang en Jan heeft ons voorzien van drinken. Hier is duidelijk sprake van een geoliede machine.

    Op onze laatste excursie van het seizoen bij Camping Tamaring kwamen ongeveer 25 mensen en er druppelden nog meer mensen binnen gaandeweg de presentatie. Vragen over de functie van de duimpjes (o.a. Voor het omhoog klimmen), hun activiteiten in de winter (hoofdzakelijk winterslaap) en hun dieet (insecten, insecten en spinnetjes) werden beantwoord en er werden ook vragen aan het publiek gesteld. Zo ontstond er een fijne sfeer waarbij iedereen aan het woord kwam om hun eigen vleermuis-ervaringen te delen of hun vleermuis-kennis te verdiepen. 

    Om 21 uur naar buiten (ruim na zonsondergang, aangezien het een heldere avond was) en op zoek naar die vleermuis-diertjes. Wij stonden net buiten of de eersten vlogen over onze hoofden, snel uitleggen hoe de vleermuisdetector werkt en spotten maar. 

    Kort gezegd, het werd een top-avond waarbij voornamelijk de Laatvliegers ons een ware show gaven. Achtjes en cirkels vlogen ze vlak boven onze hoofden. 

    Jan, Wanda, bedankt voor de goede zorgen. Wij komen graag terug in 2024! 

    Foto’s: Erika

    Anke, Arie, Casper, Erika & Kevin

  • Nacht van de vleermuis in vestingstad Groenlo

    Stichting Vleermuizendorp Neede in samenwerking met Natuurvereniging IVN organiseren op vrijdagavond 25 augustus in Groenlo een vleermuizenexcursie in het kader van de Nacht van de Vleermuis 2023.

    Vleermuizen in Groenlo

    Vleermuizen zijn vliegende nachtzoogdieren. Ze komen overal in Nederland voor, van platteland tot stadskernen. Toch zijn ze relatief onbekend, je ziet ze niet zo vaak omdat ze ‘s nachts actief zijn. Tijdens de Nacht van de Vleermuis op vrijdag 25 augustus heb je de kans om beter kennis te maken met deze fascinerende dieren. Hoe leven ze? Wat eten ze? Waar overwinteren ze? Wat moet ik doen als ik thuis een vleermuis vind? 

    Je hoort er alles over tijdens een leuke, interactieve presentatie bij restaurant en proeflokaal Brouwersnös. Na de presentatie gaan we, gewapend met zaklamp en batdetector, naar buiten om vleermuizen te spotten. We gaan op zoek naar de gewone dwergvleermuis, laatvlieger en watervleermuis. De locatie is ideaal, want er zijn bomen, er is water en voldoende mogelijkheden voor de vleermuis om te foerageren en te schuilen. We zullen zien hoe ze prooien vangen en hoe je bijvoorbeeld een gewone dwergvleermuis en een laatvlieger uit elkaar houdt. We lopen in groepjes en ieder groepje staat onder leiding van een ervaren gids, die ook een batdetector heeft.

    Ga je mee?

    De avond vindt plaats in restaurant en proeflokaal Brouwersnös, Eiberseweg 1 in Groenlo. We beginnen om 19.30 uur met een kopje koffie en een presentatie over vleermuizen. Net na zonsondergang, zo rond half negen, gaan we naar buiten om de dieren in het wild te spotten. We maken daarvoor een wandeling langs de gracht en over de wal van vestingstad Groenlo. Als we terugkomen, het is dan al na tienen, staat er bij Brouwersnös nog een heerlijk speciaal bier op ons te wachten, het toepasselijke Twee Duuster.

    De kosten voor de avond bedragen € 7,50 en dat is inclusief koffie en het biertje. Overige consumpties zijn voor eigen rekening. Maximaal aantal deelnemers is 50. Je kunt je aanmelden via secretaris@vleermuizendorp.nl.

    Foto: Copyright: Groenlo.nl

  • Zie ze vliegen bij Hof van Moeder Aarde

    Foto copyright: Hof van Moeder Aarde

    Zondag 6 augustus was het droevenis met het weer. Vleermuis excursie door laten gaan, of toch maar niet. Uiteindelijk, na veel geapp, hebben wij besloten om onze excursie naar donderdag 10 augustus te verplaatsen en dit bleek een meesterzet te zijn. Dit omdat de temperaturen perfect waren, het was windstil en er was een hemel die helder was. Een heldere hemel is een voorwaarde om vleermuizen goed te zien.

    Vlak na 21 uur begonnen wij met de presentatie en de vaart moest erin. Al snel schemerde het en er was te weinig tijd om alle mooie informatie over vleermuizen over te brengen. Gelukkig waren wij er met vijf ervaren gidsen waardoor er ruimschoots voldoende gidsen waren om alle vragen te beantwoorden. En vragen waren er voldoende. Vragen over o.a. vlieghoogtes, eetgewoonten en zieke vleermuizen kwamen voorbij.

    En kwamen ze vliegend voorbij? Jazeker, ze waren er. De laatvliegers en de gewone dwergen konden wij bijna aanraken, zo laag vlogen ze. Het leek wel of ze speciaal voor ons zo laag om ons heen vlogen. Of had dit te maken met laagvliegende insecten, of omdat ze de afgelopen dagen minder hebben kunnen jagen door de vele regen die is gevallen. De reden is ons niet duidelijk geworden, de ervaring van zoveel vleermuizen om ons heen zal ons lang bij blijven.

    Onze dank gaat uit naar de mensen van Hof van moeder Aarde. Tot volgend jaar.

    Anke, Arie, Erika, Judith & Kevin

  • Voorzitter bij BuitenGewoon

    Op zondag 16 juli was onze voorzitter, Kevin Collins, te gast bij Omroep Gelderland waarbij hij door verslaggever Laurens Tijink geïnterviewd werd voor de programma BuitenGewoon.

    Lees hier het stuk over o.a. De Mopsvleermuis waarbij er 3 opnames van 4 minuten zijn met onze voorzitter.

  • Regen in Ruurlo

    Regen, gaan we vleermuizen zien?

    Van te voren was er even overleg met camping Tamaring want er werden onweersbuien voorspeld. Maar ook als het regent kan het binnenprogramma gewoon doorgaan. Als ik word opgehaald begint het te gieten dus paraplu mee. Voor een regenjas is het veel te heet. Deze keer ben ik het
    muggenspul niet vergeten op te smeren. Wat ben ik blij dat er vleermuizen zijn die een heleboel muggen opeten.

    Deze avond is ook de eerste keer dat de banner (zie ander artikel op deze website) meegaat. Van een afstand is duidelijk te zien wat het onderwerp van de avond is. Als de presentatie begint komt het net met bakken uit de hemel. Gauw kijken op buienradar: om 22.00 houdt de regen op.

    We krijgen extra filmpjes te zien van vleermuizen over de hele wereld. De regen overstemt het geluid een beetje, maar het is nog goed te volgen. Ondertussen kijken we ook naar buiten. Gaat deze hoosbui nog wel stoppen? Een van de kinderen slaagt in het proberen van echolocatie.

    En zowaar, de buienradar heeft het bijna goed. Om vijf over tien stopt de regen. Terwijl we nog bezig zijn met de presentatie gaan een paar gidsen vast buiten kijken en ze zijn er. Bij de ingang van de camping zien we eerst gewone dwergvleermuizen overvliegen en daarna twee meter boven onze hoofden komt de laatvlieger rustig voorbij.

    Dus voor de volgende keer: laat je niet door de regen weerhouden. Er zijn dit jaar nog een aantal avonden te bezoeken op Tamaring of op andere campings. Wil je er bij zijn, neem gerust contact op met de campingeigenaren en informeer naar de mogelijkheden.

    Tekst: Andrea

    Foto’s: Andrea & Erika & Wenda