Categorie: Uncategorized

  • Banner

    Met trots presenteren wij de nieuwe banner van Stichting Vleermuizendorp Neede, ontworpen door onze eigen Andrea van der Werff.

    Andrea is de afgelopen maanden bezig geweest met het nauwkeurig bekijken van verschillende vleermuizen. Zij bekeek daarbij hun duimen, de vlieghuid, de oren en ook de beadering van de vlieghuid. Dit met aandacht bekijken van vleermuizen leverde een prachtig ontwerp van een Gewone Grootoorvleermuis, dit gebeurde met olieverf en Open Source Software. Gisteren werd deze onder luid applaus (en harde regen) voor het eerst in het openbaar getoond. Camping Tamaring had de primeur. Laten wij allen genieten van onze nieuwe banner. Andrea bedankt!!

    Van links naar rechts: Andrea, Kevin, Erika & Hillie

  • Dekselse vleermuis wil niet op de foto

    De Vogelbescherming heeft zo’n 160.000 leden, ongeveer 600 vrijwilligers en 76 fte. Er zijn zo’n 20 vogelwerkgroepen alleen al in Gelderland. Als er in heel Nederland 20 organisaties zijn die zich inzetten voor vleermuizen is dit veel. 

    Met een smartphone bezit van 96,1% in Nederland zijn er vele miljoenen smartphones die geregeld een foto maken van een merel, roodborst, pimpelmees of een andere vogel. Deze vallen te bewonderen in de vele Facebook groepen die zich focussen op vogels, maar hoeveel mensen proberen een vleermuis op de foto te zetten? Zeer weinig. Als het er duizend zijn, dan is dat veel. Dus als je vleermuisfoto’s wilt, dan zul je zelf aan het werk moeten.

    Je zult rekening moeten houden met het licht, vleermuizen komen namelijk pas tegen zonsondergang naar buiten. Ook de snelheid waarmee ze vliegen is niet mis. Er zijn soorten die een snelheid gehaald hebben van 135 km/uur. Daar kunnen veel dieren een puntje aan zuigen. Om maar niet te praten over waar je ze kunt fotograferen en de apparatuur die je nodig hebt!

    Een van de mensen die hier een poging toe heeft gedaan is Lieke Cieraad. Zij heeft een opstelling gemaakt bij een van de bovenramen van haar woning met een wildcamera en een bevestigingspaal. Zij is bereid om haar foto’s met jullie te delen.

    Dank je wel Lieke.

    Alle foto’s: Lieke Cieraad, Hengelo Gld

    PS: Klik op onderstaand foto’s voor vergroting

    Stukje bij beetje gaat er meer tijd zitten in het bedenken van mogelijkheden om vleermuizen op de foto te krijgen. De vleermuizen komen bij de pijl naar buiten en boven aan de stijger zit de camera gemonteerd. Zal dit de opstelling zijn die mooie foto’s oplevert?

  • Kamperen met Vleermuizen

    Een kampeerweekend voor kinderen, ouders en grootouders bij de Kruidenhof (https://kruidenhof-te-mallum.nl/). Wat een ideale gelegenheid om te komen vertellen over vleermuizen. Wij waren dan ook dankbaar voor de uitnodiging om hierbij aanwezig te mogen zijn.

    Begin juni gaat de zon omstreeks 22 uur onder en dit betekent dat de avond laat begint, omstreeks 21 uur. Wij begonnen met gesprekken over vleermuizen en polsten de aanwezige voorkennis op dit gebied. Vleermuizen behoren volgens de taxonomische indeling tot de orde Chiroptera, ook wel handvleugeligen genoemd. Volgens Wikipedia zijn vleermuizen een orde van kleine zoogdieren die zich actief door de lucht kunnen voortbewegen.
    Verder ging het al snel over bloed, vampieren, vliegsnelheden, leeftijden en soorten.

    Hoe vangt een vleermuis zijn eten? Via echolocatie natuurlijk! Dat wisten wij allemaal, echter wat wij niet wisten was dat er iemand in ons midden was die ook bekwaam was in echolocatie. Geweldig!

    Na een gesprek over hoeveel muggen per nacht gegeten worden gingen wij naar buiten. Jassen aan en naar boven kijken, daar vlogen de eerste Laatvliegers en Gewone Dwergen tussen de bomen en boven het bezoekerscentrum. Een genot om te zien en dankzij onze batdetectoren konden we het ook nog eens horen.

    Tijdens onze wandeling door het bos vlogen de vleermuizen vlak boven onze hoofden op zoek naar insecten om van te smullen. Ze vlogen dus niet bij ons in de haren! Toen wij aankwamen bij de Berkel hadden we gehoopt op meer; radiostilte, geen enkele watervleermuis. Hadden wij toch naar de Dinkel of Regge moeten gaan:-)?

    Wij zijn geëindigd bij de watermolen en daar gingen onze detectoren weer ouderwets te keer. Eind goed, in de slaapzak, al goed.

    Erika & Kevin
    Foto’s: Erika

  • Novia in Noordijk

    Vleermuizen-avond Vrouwenvereniging Novia Noordijk

    Op Woensdagavond 19 april 2023 waren we te gast bij Vrouwenvereniging Novia te Noordijk. Wilko zou dit keer gastspreker zijn en alles over de vleermuis vertellen, met Hillie, Erika en Judith als Vleermuizengidsen. De opkomst was goed en nadat we in eerste instantie geïmproviseerde gordijnen voor de ramen hadden geplakt, (de avondzon scheen nog naar binnen op de beamer…), ging Wilko snel van start. De dames waren geboeid door alle informatie. En er werden veel vragen gesteld. Filmpjes over de vleermuis werden met belangstelling bekeken en iedereen bleek gerustgesteld dat vleermuizen niet zomaar in je haar komen vliegen…

    De zon ging onder en rond 21.15 uur was het tijd om naar buiten te gaan en de Vleermuizen dan toch eindelijk te gaan spotten..! We gingen in twee groepen uiteen en we zagen, ondanks de kou, toch meteen een aantal gewone dwergvleermuizen en zelfs de Laatvlieger foerageren in de prachtige oranje avondgloed! De batdetectoren werden ook bekeken en uitgelegd en rond 21.45 uur werd de avond afgesloten in het mooie Noordijk met de prachtige boerderijen. 

    Met dank aan de dames Novia! Wilko, Hillie, Erika en Judith

  • Marveld met Pasen

    Het blijft een spannende gebeurtenis, de eerste excursie van het jaar. Net als vleermuizen moeten ook wij uit onze winterslaap komen. Komen wij met genoeg mensen eruit? Hebben wij voldoende parate vleermuiskennis en is er nog wel interesse naar vleermuizen? Vooral het eerste en laatste hadden wij onderschat, want gaandeweg zaterdagmiddag stroomden de aanmeldingen binnen en hadden wij meer gidsen nodig. Uiteindelijk bleef de teller op 45 geïnteresseerden steken en kregen wij dankzij Whatsapp 5 gidsen bij elkaar. Met onze kennis was niets aan de hand, die had de winter ruimschoots overleefd.

    Wilko nam ons aan de hand van een nieuwe presentatie mee in het leven van de Chiroptera (Latijns: handvleugeligen). Het was mooi om te zien dat de aanwezige kinderen al veel kennis van vleermuizen hadden en dat zij geen angst voor deze dieren hadden. Gelukkig, want hier is absoluut geen reden voor.

    Met informatie over zwemmende en poepende vleermuizen wist Wilko de kinderen aan zich te binden. Ook voor het volwassen deel van het publiek was er voldoende informatie betreffende het wel en wee voor vleermuizen bij het isoleren van spouwmuren, Exclusion Flaps, de beschermde status van vleermuizen en een lastig rekensom over hoeveel insecten zij per nacht eten.

    Vlak voordat wij naar buiten gingen was er discussie over waar Vlissingen lag. Vloog die ene vleermuis vanuit Engeland Nederland binnen bij Vlissingen? Kijk zelf naar de kaart. 

    Tijd om naar buiten te gaan.

    Het was frisjes, om en nabij de 10 graden en dit ligt op de grens van vleermuisactiviteit. Blijven ze een nachtje binnen of gaan zij op jacht naar insecten. Ook onder vleermuizen blijken er individuen te zijn die houden van gokje. Wij liepen met jassen en hadden geen last van muggen, blijkbaar waren er wel muggen of ander vliegende insecten want bij een vijver in het midden van Marveld gingen onze batdetectoren eventjes tekeer. Voor velen was het te donker om ze te zien vliegen, vele kinderen zagen ze gelukkig wel 

    Foto’s: Casper

    Arie, Casper, Erika, Gilbert, Wilko, Kevin

  • De eerste stap!

    Al maanden liepen wij rond met het idee om ons eigen vleermuisdetectoren te bouwen. Maar nu begin maart was het dan zover. Onder de strakke leiding van Eef kregen wij eerst uitleg over het gekozen apparaat, vervolgens wat uitleg over solderen en toen mochten wij een circuitje gaan solderen op een Breadboard. Een LED-lampje die door middel van een schakelaar aan en uit gezet kon worden.

    Klinkt mogelijk eenvoudig, echter voor sommigen was het de eerste keer dat ze een soldeerbout in handen hadden gehad, en voor anderen was de laatste keer 30 jaar geleden. En dan verleer je wel bepaalde zaken. En, solderen zonder leesbril gaat toch soepeler dan met:-).

    Hoe plaats je een soldeerbout op een breadboard, hoe smelt je de tin, hoe verbind je de componenten en nog vele andere vragen werden tijdens het practicum-uurtje gesteld.

    Aan het begin van de avond klonken optimistische geluiden, dat wij vanavond naar huis zouden gaan met werkende batdetectoren. Veel te optimistisch, aangezien wij naar huis gingen met een LED-lampje die aan en uit gezet kon worden door een schakelaar.

    Maar even wat achtergrondinformatie. Wij hebben ervoor gekozen als Stichting Vleermuizendorp Neede 6 Teensy-Bat detectoren te bouwen en hiermee heeft onze aanvoerder intensief contact gehad met Edwin Houwertjes (https://www.teensybat.com/).

    Redenen waarom wij hiervoor gekozen hebben:

    1. Door de Teensy-Bat kunnen we de vleermuizen zowel horen als zien.
    2. Tevens werken de apparaten stand-alone met opname-faciliteiten. Hierdoor valt achteraf met software te analyseren wat er de afgelopen nacht gevlogen heeft.

    Dit zal zeker zorgen voor vele nieuwe mogelijkheden voor onze stichting. Wat deze allemaal zijn, dit zal in de komende maanden duidelijk worden.

    Wij gingen allen wijzer en vaardiger naar huis.

    Wordt vervolgd…..

    Eef, Hillie, Wilko, Arie, Pieter, Andrea & Kevin

  • Europese Nacht van de Vleermuis bij Camping Tamaring in Ruurlo

    In het laatste volledige weekend van augustus wordt jaarlijks de Nacht van de Vleermuis georganiseerd. In vele landen in Europa wordt dit weekend aandacht besteed aan vleermuizen en in Nederland zijn er zo’n kleine 100 activiteit verspreid over het gehele land. Internationaal gezien is het in 2022 de 26ste keer dat de Bat Night plaatsvindt, als initiatief van Eurobats. Eurobats is een Europees georiënteerde organisatie met als hoofddoel het beschermen van Europese vleermuizen.

    Wij begonnen binnen met gesprekken over vleermuizen en waren benieuwd naar de voorkennis die mensen meebrachten. Dit was hoog, net trouwens als de leeftijd van vele bezoekers. Hing dit samen, of geldt hier: wijsheid komt met de jaren😊? Trouwens, vleermuizen kunnen ook een hoge leeftijd bereiken! De langstlevende vleermuis is een Brandt’s vleermuis van maar liefst 41 jaar, en die is na vangst losgelaten. Dus wie weet hoeveel jaartjes er nog bij zijn gekomen?

    Na een korte presentatie waarin verschillende vooroordelen over vleermuizen de wereld uit geholpen zijn was het tijd om naar buiten te gaan. De diertjes in levende lijve zien vliegen.

    Wij waren amper buiten en de eerste gewone dwergvleermuis vloog over onze hoofden heen en was gauw weer vertrokken. En dit was eigenlijk het verhaal van de avond. Vleermuizen vlogen over ons heen maar bleven weinig foerageren boven ons. Waarom? Hier volgen enige theorieën waarom wij niet al te veel vleermuizen zagen?

    Theorie 1:

    Het waaide mogelijk te hard voor vleermuizen om in de open ruimtes te vliegen. Dit terwijl dit juist de plek is waar ze goed te zien zijn. Als het waait zijn insecten minder actief in de open ruimte en zitten zij meer tussen de beschutting van de bomen, dus vleermuizen er achteraan en minder zichtbaar voor ons☹

    Theorie 2:

    Het is baltstijd. Dieren baltsen om partners aan te trekken en concurrenten op afstand te houden. Het baltsen bij vleermuizen bestaat uit het roepen (ook omschreven als zingen) door de mannetjes om een vrouwtje aan te trekken. Er zijn vleermuissoorten waarbij het roepen gebeurt tijdens het vliegen, echter er zijn ook soorten die vanuit hun verblijfplaats roepen. En deze baltsroepjes zitten bij de dwergvleermuizen in de buurt van de 20kHz. Dus als wij focussen met onze detectoren op geluiden in regio van de 45kHz dan missen wij al deze activiteit. Een mooi leermoment voor ons.

    Dit zijn twee theorieën, maar de waarheid ……..????

    Ondanks de harde wind en baltsende vleermuizen is het ons toch gelukt om enkele tientallen gewone dwergvleermuizen te zien en zeker één laatvlieger. Al met al een geslaagde avond voor de 41 aanwezigen.

    Arie, Andrea, Erika, Judith, Thijs, Wilko & Kevin

     Foto’s: Andrea van der Werff & Janice Collins

  • Storm op onze batdetectoren

    Al enige dagen was er regen beloofd, zelfs onweer zou onze kant op komen. En dat net op 1 van de avonden dat wij met alle vrijwilligers van de SVN wouden wandelen over het Needse Achterveld. Wij wilden wandelen voor het plezier, elkaar beter leren kennen, vleermuizen spotten en genieten van het Needse Achterveld.

    Zoals op een avond als deze wordt de aftrap gedaan met koffie en wat lekkers. Naast dat het gesprek ging over of wij om 20.15 uur of 20.30 uur zouden beginnen, werden wij getrakteerd op mooie vliegmanoeuvres van enige libellen. Waren het Paardenbijters of Blauwe Glazenmakers? Daar ging het gesprek niet over, wij zijn tenslotte vleermuisdeskundigen bij elkaar.

    Met een vergunning op de mobiel begonnen wij omstreeks 20.45 uur te wandelen. Het was nog licht, geen vleermuizen dus, mooi de tijd om enige collega’s beter te leren kennen. Het praat ook wat fijner als je elkaar kunt zien:-)

    Een half uur later was het een stuk donkerder en toen werden we stil. De vleermuizen werden actief, de dwergjes en de laatvliegers vlogen ons om de oren. Het verschil in grootte, bochtentechniek en vlieglocatie was duidelijk te zien. Onze detectoren klonken als geigertellers of als knappende popcorn, het ligt er maar aan wat je referentie was. Wij liepen ook met zo’n 6 verschillende detectoren, van zelfbouw tot professioneel, van handmatig instellen tot automatische scan en met of zonder display. Voor ieder wat wils dus en veel vergelijkingsmateriaal.

    Maar waar vliegen vleermuizen? Vanavond was te zien dat zij zich voornamelijk ophielden bij eikenbomen. En de reden hiervan? Dit is eigenlijk vrij simpel: eten. In en om een eik leven minstens 1000 soorten levensvormen. Je kan met recht zeggen dat de eik bruist van leven. Van die 1000 soorten zijn er ongeveer 450 insectensoorten. Ter vergelijking, de Amerikaanse eik telt slechts 13 insectensoorten!!

    Als Stichting Vleermuizendorp Neede kunnen wij spreken over een succesvolle Teambuildingsavond op de hei 😊.

    En wij waren maar wat blij met de onweergeluiden op onze batdetector.

    Dank aan Wilko voor het regelen van de koffie, Judith voor de koekjes, Erika (en Staatsbosbeheer) voor de vergunning, en Pieter, Hillie en Judith voor het filmpje en de foto’s.

    Een impressie van de avond is hier te vinden

  • Innovatief of toch Old School

    Op 11 juni waren wij voor het laatst bij Camping Tamaring. Toen moesten wij de concurrentie aangaan met de Nederlandse heren die tegen Polen voetbalden. Vanavond (16 juli) hadden de Nederlandse Leeuwinnen een rustdag en bestond de concurrentie uit o.a. Duitsland tegen de Finnen. Die konden wij eenvoudig hebben en met een opkomst van zo’n 40 mensen voelden wij ons vanaf het begin overwinnaars.

    Wij begonnen met een innovatieve opdracht (of mogelijk old school) met flip-overs op verschillende tafels waarbij de bezoekers hun kennis van vleermuizen konden etaleren. Of, zoals veel kinderen deden, het tonen van hun tekenkunsten door de mooiste vleermuizen te tekenen. Bij elk van de vier tafels zat een vleermuisdeskundige om op allerlei vragen in te gaan en interesse te wekken voor dit bijzondere diertje. Het is tenslotte het enige zoogdier ter wereld dat actief kan vliegen.

    Omstreeks 21 uur waren de flip-overs vol en was het tijd voor een presentatie vol interactie en filmpjes. Kinderen naar voren halen om te kijken wie de meeste soorten kent, en ook naar voren halen om te kijken of echolocatie iets is wat kinderen kunnen leren. Tja, oefening baart kunst.

    Maar naast de enthousiasmerende werkvormen werd er ook informatie overgedragen, genoeg om een spreekbeurt mee te vullen bleek al snel. Vooraan zat een jongeman op zijn telefoon te typen, niet aan het gamen maar om aantekeningen te maken. En dat in zijn zomervakantie.

    Omstreeks 22 uur naar buiten om in drie groepen over en buiten de camping te wandelen en te spotten. Gelukkig was het een prachtige vleermuisavond, windstil, geen bewolking en een temperatuur van ruim boven de 10 graden. Naast insecten is dit alles wat nodig is om vleermuizen naar buiten te lokken. En ze kwamen naar buiten.

    Het duurde een kwartiertje voordat wij de eersten zagen en deze vlogen boven het zandweggetje voor de camping. En het waren er meerdere. De gewone dwerg liet zich als eerste zien, de laatvlieger deed er wat langer over en toen waren ze samen te zien. Wat dan duidelijk wordt is het verschil in grootte en wendbaarheid tijdens het vliegen. Een laatvlieger is te vergelijken met een vrachtwagen en de gewone dwerg met een wendbare sportauto.

    Nadat de excursie achter de rug was hebben wij wat gedronken met Jan, de eigenaar van de camping. Dat bood ons mooi de gelegenheid om afspraken te maken voor 27 augustus. Het weekend van de 27ste is het de Europese nacht van de vleermuis en dan worden er vele vleermuis-gerelateerde activiteiten georganiseerd. Wij zijn dan weer aanwezig in Ruurlo om mensen kennis te laten maken met dit unieke diertje. Bent u erbij?

    Voor meer informatie, bezoek de volgende website: https://www.nachtvandevleermuis.nl.

    Het was een geslaagde avond met enthousiaste bezoekers, vooral dat laatste zorgt voor een topavond.

    Suzan, Hillie, Erika, Anke & Kevin.

    Foto’s: Erika Ordelman & Hillie van de Peppel

  • Zomeravond in Ruurlo

    Vol goede moed gingen wij naar Camping Tamaring in Ruurlo. Het was prachtig weer en hiermee bedoelen vleermuis-mensen: windstil, omstreeks 20 graden Celsius en helder. Vleermuizen moesten zich vanavond vertonen en wij hoopten op veel publiek.

    Zo ongeveer het eerste wat wij hoorden bij aankomst was dat het Nederlands elftal moest voetballen tegen Polen, gelijk gingen onze verwachtingen naar beneden. Konden wij de concurrentie met de Oranje Leeuwen aan?

    Of wij de concurrentie aankonden of niet mag je zelf bepalen. Wij hadden 9 gasten (volwassenen) en met 7 gidsen/stagiaires hadden wij een mooi groepje bij elkaar en het plezier was er zeker niet minder om. En de vleermuizen, die voerden een heerlijk voorstelling voor ons op. Volgens de theorie gaan bepaalde vleermuissoorten bij zonsondergang op zoek naar eten, echter dit was vanavond niet het geval. Zonsondergang was om 21.55 uur en pas zo tegen 22.30 uur zagen wij de eerste vleermuizen tegen de lichte hemel verschijnen. De tijd er tussen zijn angstige momenten voor een gids, zien wij iets of niets?

    Wat hebben wij gezien? Vanzelfsprekend de Gewone Dwergvleermuis & de Laatvlieger. Vooral de Laatvlieger was actief en scheerde meerdere keren vlak boven onze hoofden. De geluiden van verwondering in onze groep waren net zo prachtig om te horen als de geluiden van de Laatvlieger op onze batdetectoren.

    Als laatste, bij de ingang van de camping, werden wij nog getrakteerd op een overvliegende Rosse Vleermuis (zie hiernaast).

    Wij hebben genoten van onze avond. Hoe was dat met de voetbalsupporters die Nederland gelijk zagen spelen tegen Polen met 2 – 2? 

    Wilko, Arie, Anke, Thijs, Casper, Andrea & Kevin